Zdjęcia
Dokumenty
I. PRYWATNE ŻEŃSKIE GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE WACŁAWY ARCISZOWEJ
|
Historia szkoły sięga roku 1911, kiedy Wacława Arciszowa zwróciła się do Chełmskiej Dyrekcji Szkolnej z prośbą o "zgodę na założenie prywatnej czteroklasowej szkoły żeńskiej".
Projekt udało się zrealizować w 1912 roku. Pierwsze lekcje w czteroklasowym Prywatnym Gimnazjum Żeńskim odbyły się 1 października, przy udziale zaledwie 13 uczennic. Szkoła stopniowo rozwijała się, każdego roku przybywała jedna klasa. W 1915 roku, chociaż w szkole nie było jeszcze pełnych czterech klas gimnazjalnych, właścicielka podjęła starania o zezwolenie na otwarcie klas wyższych. Jednak dopiero w 1918 roku Wacława Arciszowa otrzymała pozwolenie na utworzenie pełnego ośmioklasowego gimnazjum. Wówczas polskie władze szkolne, reprezentowane przez Kuratorium Okręgu Warszawskiego, któremu podlegał Lublin, wysoko oceniły poziom naukowy i warunki rozwojowe szkoły.
|
Szkoła początkowo zajmowała pomieszczenia w kamienicy przy ulicy Krakowskie Przedmieście 70 (na rogu ulicy Chopina), jednak już w 1916 roku pomieszczenia okazały się zbyt ciasne. Latem właścicielka wynajęła sale w budynku przy ulicy Chopina 9 i wkrótce przeniesiono tam wszystkie sprzęty i pomoce naukowe. Niestety budynek w krótkim czasie zarekwirowały władze austrowęgierskie na kwatery dla wojska. Wacława Arciszowa wynajęła więc i wyremontowała lokal przy ulicy Radziwiłłowskiej 3. A w 1932 r. szkoła Wacławy Arciszowej zajęła, zwolnione przez Państwowe Gimnazjum im. Unii Lubelskiej, pomieszczenia przy ul. Kapucyńskiej 6. W tym budynku gimnazjum przetrwało aż do upaństwowienia w 1949 roku. |
|
|
Pierwszy egzamin maturalny w szkole Wacławy Arciszowej odbył się w 1920 roku przed Komisją Egzaminacyjną, na czele której stał Kazimierz Lewicki – dyrektor Gimnazjum Państwowego Męskiego im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Po raz pierwszy gimnazjum opuściło wówczas 6 maturzystek. W kolejnych latach liczba dziewcząt uzyskujących świadectwa dojrzałości systematycznie wzrastała. W 1934 roku Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego przyznało szkole pełne prawa szkół państwowych, czyli tzw. kategorię A. W związku z tym, zaczynając od 1935 roku, egzaminy maturalne odbywały się przed Komisją Egzaminacyjną, na czele której stał dyrektor gimnazjum. Zwiększyła się również liczba uczennic. To z kolei poprawiło sytuację materialną szkoły, umożliwiło zakup nowych pomocy naukowych, zatrudnienie lepiej przygotowanych nauczycieli i w konsekwencji podniesienie poziomu naukowego gimnazjum. |
Wacława Arciszowa od początku istnienia placówki starała się, aby szkoła reprezentowała wysoki poziom naukowy. Zatrudniała wysoko wykwalifikowanych nauczycieli. W latach 1912-1949 w szkołach Arciszowej pracowało ponad 200 nauczycieli. Funkcję dyrektora szkoły sprawowali kolejno: Ludwik Pomian Biesiekierski (1919/20), dr Julian Krzyżanowski (1923/24-1926/27), Antoni Kasprzycki (1927/28-1928/29), Antoni Krzyżanowski (1929/30-9.11.1939), Michał Stefanowicz (1939/40-1944/45), Kamila Jedlewska (1945/46) i Janina Sęczkowska (1946/47-1948/49). |
|
Wśród kadry pedagogicznej znaleźli się znani i cenieni w Lublinie pedagodzy: dr Feliks Araszkiewicz, dr Ludwik Kamykowski, Jan Piechota, Franciszek Szabelski, ks. dr Ludwik Zalewski. W latach 1922-24 jako nauczyciel łaciny był zatrudniony Stanisław Czechowicz, brat znanego poety Józefa Czechowicza.
Wacława Arciszowa dbała również o właściwe wyposażenie placówki. W szkole zorganizowano gabinety przedmiotowe, bibliotekę i gabinet dentystyczny.
Szkoła Wacławy Arciszowej przeznaczona była wyłącznie dla dziewcząt. Zostało to zaznaczone już w nazwie: Prywatne Gimnazjum Żeńskie. W szkole stawiano uczennicom wysokie wymagania. Ale zwracano również uwagę na wyrównywanie braków u dziewcząt słabszych, którym pomagano w nauce zarówno w czasie lekcji, jak też podczas dodatkowej pracy poza szkołą. W wielu klasach zorganizowano komplety samopomocowe, działające pod kierunkiem lepiej przygotowanych koleżanek.
Koszty nauki w gimnazjum były dość wysokie. Placówka utrzymywana była prawie wyłącznie z opłat uczennic. Młodzież musiała ponieść koszty wpisowego oraz płacić za wszystkie egzaminy: wstępny, z różnic programowych (w przypadku przenoszenia się z innej szkoły) oraz egzamin dojrzałości.
Na terenie szkoły dziewczęta mogły aktywnie uczestniczyć w życiu organizacji młodzieżowych, które odegrały dużą rolę w procesie wychowania. Wpływały na uspołecznienie i usamodzielnienie młodzieży, kształtowały poczucie odpowiedzialności za siebie i innych, a także uczyły ponoszenia konsekwencji własnych działań. Zbliżyły one dziewczęta do szkoły, pozwoliły poczuć się współgospodarzami, umożliwiły kształcenie charakteru i podjęcie trudnej pracy samowychowawczej. |
|
Praca w organizacjach młodzieżowych pozwoliła wielu uczennicom na wypróbowanie własnych sił i umiejętności oraz przygotowała je do udziału w życiu społecznym ludzi dorosłych. Po ukończeniu szkoły wiele dziewcząt zostało aktywnymi działaczkami oświatowymi na terenie swojego miejsca zamieszkania.
W szkole Wacławy Arciszowej działały następujące organizacje: Samorząd Ogólnoszkolny, III Lubelska Żeńska Drużyna Harcerska im. Królowej Jadwigi, Sodalicja Mariańska pod wezwaniem św. Teresy od Dzieciątka Jezus, Spółdzielnia Szkolna, Koło Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Koło Przysposobienia Wojskowego Kobiet, Liga Morska i Kolonialna, Liga Lotnicza, Koło Ligi Ochrony Przyrody, Koło Literackie im. Bolesława Prusa, Koło Filologiczne, Koło Sportowe, Koło Artystyczne, Chór „Allegro”, Koło Polskiego Czerwonego Krzyża, Koło Związku Walki Młodych, Koło Związku Młodzieży Polskiej, Koło Służby Polsce, Szkolna Kasa Oszczędności.
W szkole od początku jej istnienia zarówno Przełożona, jak też kolejni dyrektorzy i nauczyciele zwracali szczególną uwagę na wychowanie młodzieży. Uczennice były zobowiązane właściwie zachowywać się na lekcjach, przerwach oraz poza godzinami nauki w szkole.
|
Uczennice miały obowiązek dbać o honor gimnazjalistek i stosować się do poleceń władzy szkolnej. Dużą wagę przywiązywano do kulturalnego zachowania w szkole, dbania o porządek oraz o higienę własnego ciała. Wychowawcy zwracali uwagę na właściwą postawę uczennic w ławkach oraz na ogólny ich wygląd. Dużą wagę przywiązywano do reprezentowania szkoły na zewnątrz. Z okazji różnych świąt i uroczystości uczennice zobowiązane były do noszenia stroju galowego. Składał się on z białej bluzki i granatowej spódnicy, białej czapki z amarantowym otokiem i amarantowej kokardy. Po raz pierwszy uczennice gimnazjum Wacławy Arciszowej włożyły go w 1916 roku z okazji wejścia legionów do Lublina. Do szkolnej tradycji należało przecinanie czapek „na krzyż” w ostatniej klasie gimnazjalnej oraz w drugiej klasie liceum po dopuszczeniu do matury. Czwartoklasistki zszywały czapki nićmi koloru granatowego, natomiast maturzystki używały koloru czerwonego. |
Uczennice gimnazjum i liceum Wacławy Arciszowej brały również udział w życiu kulturalnym miasta. Uczęszczały do Teatru Miejskiego na przedstawienia dla młodzieży z okazji różnych świąt i uroczystości. Same również brały udział w tworzeniu kultury – wystawiały sztuki teatralne np. w roku 1931/32 „Za siedmioma górami” Ewy Szelburg.
Młodzież uwrażliwiano na potrzeby innych. Pod koniec lat trzydziestych w szkole przeprowadzono zbiórkę książek dla dzieci z Polesia oraz zorganizowano dla nich kilkudniowy pobyt w Lublinie. W latach czterdziestych dziewczęta zbierały książki i gazety dla rannych żołnierzy. Opieką objęły również groby poległych żołnierzy. Nawiązały kontakt z dziećmi z sierocińca, zorganizowały dla nich „Gwiazdkę” i „Święcone”.
Działalność nauczycieli i młodzieży aktywnie wspierali rodzice skupieni w Kole Rodziców i Kole Przyjaciół Harcerstwa. Koło Rodziców brało udział w organizowaniu letniego i zimowego wypoczynku dziewcząt. Były to kolonie leczniczo-wypoczynkowe, m. in. w Osłoninie, Rzucewie, Wirowie, Gdyni, Nałęczowie, Łebie i Czernej k. Krakowa oraz wypoczynek zimowy w Szklarskiej Porębie.
Działalność dydaktyczno-wychowawczą szkoły wspierało też Koło Byłych Wychowanek Gimnazjum Wacławy Arciszowej założone w 1930 roku przez Janinę Orłowską. Jego członkinie utrzymywały kontakty ze szkołą, niosły pomoc młodszym koleżankom poprzez organizowanie zbiorowych korepetycji (udzielanych bezpłatnie lub za niską opłatą) oraz opłatę wpisów i zakup podręczników dla niezamożnych zdolnych uczennic.
Pomyślny okres w życiu szkoły przerwał wybuch II wojny światowej. Pomimo działań wojennych 1939 roku egzaminy wstępne i poprawkowe odbyły się bez zmian. Chociaż 17 września Lublin zajęły wojska niemieckie, szkoła po krótkiej przerwie wznowiła swoją działalność. Zajęcia trwały do pierwszych dni listopada. 9 listopada w Lublinie nastąpiło niespodziewane aresztowanie ponad 200 osób. Wśród nich był również ówczesny dyrektor gimnazjum Wacławy Arciszowej – Antoni Krzyżanowski , który został osadzony w więzieniu na Zamku i rozstrzelany w Wigilię Bożego Narodzenia. Kilka dni później zostały zamknięte wszystkie szkoły średnie w mieście.
Wkrótce przełożona podjęła starania o ponowne otwarcie placówki. Polityka okupanta zmierzała jednak w kierunku planowego wyniszczenia kultury polskiej, a w związku z tym uniemożliwienia młodzieży dostępu do szkół średnich. Władze niemieckie pozwalały jedynie na otwieranie szkół zawodowych, przygotowujących „siłę roboczą” dla III Rzeszy. Wacława Arciszowa uzyskała więc pozwolenie na otwarcie szkoły handlowej. Placówka ta ulegała w okresie okupacji pewnym przemianom, o czym świadczą chociażby zmiany nazwy: Prywatne Żeńskie Szkoły Handlowe, Prywatna Szkoła Handlowa Żeńska, Szkoła Handlowa Specjalna. Przez dwa lata funkcjonowała w szkole klasa przygotowawcza, przeznaczona dla dziewcząt, które przed wybuchem wojny nie ukończyły pełnych sześciu klas szkoły powszechnej. Program tej klasy miał charakter ogólnokształcący, zdarzało się więc, że podejmowały w niej naukę także dziewczęta, które ukończyły klasę szóstą. Po dwóch latach niemieckie władze okupacyjne nakazały szkołom likwidację tego typu klas. Młodzież, pomimo zawodowego charakteru placówki, korzystała z okazji podjęcia nauki, gdyż to chroniło przed wywozem na roboty do Niemiec. Szkoły handlowe Wacławy Arciszowej zostały zamknięte przez władze okupacyjne w styczniu 1944 roku, bez podania przyczyny.
Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej zajęcia w szkole Arciszowej rozpoczęły się 1 września 1944 roku. Szkole przyznano pełne prawa, równoważne szkołom państwowym. Właścicielka placówki zajęła się kompletowaniem kadry. Nauczyciele stanęli przed trudnym zadaniem wyrównywania strat wojennych, nie tylko dydaktycznych, ale przede wszystkim wychowawczych. Stało się to możliwe dzięki ofiarnej pracy całego grona pedagogicznego. Już w pierwszym roku po wyzwoleniu w szkole istniało dziesięć klas. W następnych latach liczba klas stopniowo zwiększała się. |
|
Po II wojnie światowej w szkole działały organizacje, które miały na celu angażowanie młodzieży w sprawy związane z wprowadzaniem nowego ustroju państwa i wyjaśnianiem obowiązujących w nim zasad. Należały do nich: Związek Walki Młodych, Związek Młodzieży Polskiej, Służba Polsce. Do niektórych organizacji należały nieliczne uczennice, inne cieszyły się dużo większą popularnością.
Szkoła jako placówka prywatna przetrwała do 31 sierpnia 1949 roku.
II. II PAŃSTWOWA ŻEŃSKA SZKOŁA OGÓLNOKSZTAŁCĄCA STOPNIA LICEALNEGO
Po rozwiązaniu szkoły prywatnej większość uczennic i duża część grona pedagogicznego przeszła do nowo powstałej II Państwowej Żeńskiej Szkoły Ogólnokształcącej stopnia licealnego w Lublinie, utworzonej na mocy zarządzenia Ministra Oświaty z dnia 7 marca 1949 roku.
Szkoła początkowo mieściła się przy ulicy Kapucyńskiej 6, a po roku przeniesiona została do budynku przy ulicy Szkolnej 10 (obecnie Szkolna 4). Funkcję dyrektora nadal sprawowała p. Janina Sęczkowska – dyplomowana nauczycielka szkół średnich.
Szkoła aż do roku 1958 była szkołą czteroletnią. Początkowo w 10, a później w 8 oddziałach uczyło się od 250 do 300 uczennic. Klasy jedenaste posiadały dwa profile: humanistyczny i przyrodniczy, młodsze klasy nie były profilowane. Egzamin dojrzałości uczennice zdawały po ukończeniu XI klasy. Egzamin pisemny obejmował język polski i język obcy w klasach o profilu humanistycznym oraz język polski i fizykę w klasach przyrodniczych. W szkole uczono 4 języków obcych: angielskiego, francuskiego, rosyjskiego i łacińskiego.
|
Szkoła kontynuowała jeszcze przez wiele lat tradycje wprowadzone w okresie pracy Wacławy Arciszowej na stanowisku przełożonej. Dużą popularnością cieszyły się tzw. imprezy wiodące, będące kontynuacją dawnych wystąpień teatralnych młodzieży, a jednocześnie pewną formą świąt klasowych.
III. JEDENASTOLATKA: SZKOŁA PODSTAWOWA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE NR 2
W 1953 roku połączono II Żeńską Szkołę Ogólnokształcącą ze Szkołą Podstawową nr 3 i zmieniono na jedenastolatkę, a w 1958 r. nadano szkole nazwę Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące nr 2.
Dyrektorem szkoły od 1 września 1956 roku została p. Czesława Szczerbowa, nauczycielka języka rosyjskiego. Funkcje wicedyrektorów sprawowały kolejno: p. Genowefa Dudek i p. Alicja Morawiecka.
Pod tym kierownictwem w szkole zaszły liczne zmiany. Dzięki wykwaterowaniu lokatorów, którzy zajmowali część pomieszczeń, udało się uzyskać nowe sale lekcyjne. Szkoła liczyła wówczas 15 oddziałów, klasy I-VII miały po jednym oddziale, natomiast klasy VIII-XI – po dwa równoległe oddziały. W zależności od roku, w jedenastolatce uczyło się od 580 do 640 uczniów. Wraz z reorganizacją szkoły zmieniano również przeznaczenia poszczególnych sal. W 1961 roku biblioteka otrzymała oddzielne pomieszczenie, przyznano też etat bibliotekarki, którą została p. Danuta Magierska – absolwentka szkoły Wacławy Arciszowej. |
|
Niełatwo było wówczas pracować i uczyć się, ale wszyscy wkładali wiele wysiłku, aby w tych trudnych latach szkoła też funkcjonowała sprawnie. Mury szkoły opuszczały kolejne roczniki absolwentek, bo szkoła nadal była żeńska. Co pewien czas zmieniano zasady przeprowadzania egzaminów maturalnych. Zmianie ulegały przedmioty zdawane przez abiturientki. W 1965 roku wprowadzono nowy regulamin egzaminu dojrzałości. Pisemnie uczennice zdawały język polski i matematykę. Ustnie – historię Polski oraz jeden przedmiot do wyboru spośród: biologii, chemii, fizyki, geografii. Obowiązkowo zdawany był również wybrany język obcy (język rosyjski, język angielski, język francuski, język niemiecki). Nauczyciele stosowali różne formy pracy pedagogicznej – współpracowali m. in. z katedrą pedagogiki UMCS.
W liceum panowała dobra atmosfera, uczennice mogły rozwijać swoje pasje i zainteresowania. Działały liczne organizacje i koła przedmiotowe. Na specjalne wyróżnienie zasługuje praca koła krajoznawczo-turystycznego prowadzonego przez entuzjastkę tej pracy – p. Lucynę Hryniewicką. Koło organizowało wakacyjne obozy wędrowne dla uczennic szkoły, a także wycieczki krajoznawcze w czasie roku szkolnego.
IV. IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. STEFANII SEMPOŁOWSKIEJ
1 września 1966 roku nastąpiła kolejna reorganizacja. Decyzją Kuratora Okręgu Szkolnego Edwarda Zachajkiewicza rozwiązano szkołę 11-letnią i ponownie utworzono liceum i szkołę podstawową. Jednocześnie Inspektorat Oświaty nadał szkole nazwę – IV Liceum Ogólnokształcące. 6 grudnia 1967 roku szkoła otrzymała patronkę – Stefanię Sempołowską, działaczkę oświatową i pedagoga. W dniu 1 września 1969 roku, decyzją Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, zlikwidowano szkołę podstawową przy IV Liceum Ogólnokształcącym i liceum rozpoczęło pracę jako samodzielna szkoła średnia. Do nowego liceum przyjęto uczennice do dwóch równoległych klas pierwszych. Po dawnej jedenastolatce pozostały również klasy X i XI. A w roku szkolnym 1967/68 do liceum po raz pierwszy przyjęci zostali chłopcy.
W 1969 roku dyrektorką szkoły została p. Alicja Morawiecka, która przez ostatnie 7 lat pełniła funkcję zastępcy dyrektora. Wkrótce też liceum stało się jedynym użytkownikiem budynku. Wzrosła ilość oddziałów z ośmiu do szesnastu, szkoła żeńska przekształciła się w liceum koedukacyjne.
Zaistniała również konieczność przeprowadzenia w szkole niezbędnych remontów. Modernizacja budynku umożliwiła utworzenie czterech pracowni: biologicznej, fizycznej, chemicznej i wychowania technicznego. Od roku 1969 przystąpiono do organizowania klasopracowni dla każdego przedmiotu. W czasie lekcji stosowano różne metody nauczania, popularnością cieszyły się zajęcia prowadzone metodą problemową, która dawała uczniom możliwość szerokiego rozwoju zainteresowań.
Ważną rolę spełniały także koła przedmiotowe: biologiczne, fizyczne, matematyczne, polonistyczne, języków obcych, chemiczne, przygotowując uzdolnioną młodzież do konkursów i olimpiad.
Biblioteka, prowadzona z pełnym oddaniem przez mgr Danutę Magierską, szybko wzbogaciła swój księgozbiór do 16 tysięcy woluminów i stała się główną pracownią szkolną.
Uczniowie liceum z powodzeniem brali udział w konkursach: geograficznym, języka niemieckiego, języka rosyjskiego, a następnie w olimpiadach przedmiotowych: biologicznej, fizycznej, wiedzy o Polsce i świecie współczesnym oraz języka niemieckiego, dochodząc do eliminacji centralnych. Uczniowie z najwyższymi wynikami w nauce byli typowani na studia krajowe i zagraniczne.
W roku szkolnym 1970/1971 liceum stało się wyłącznie szkołą czteroklasową. Zakończyły naukę ostatnie roczniki dawnej jedenastolatki. W następnych latach wzrastała liczba oddziałów, było ich 16, w szkole uczyło się od 490 do 580 uczniów. W roku szkolnym 1974/75 wprowadzono profile klas:
Klasa A – matematyczno-fizyczna,
Klasa B – humanistyczna,
Klasa C – z rozszerzonym programem języka niemieckiego,
Klasa D – podstawowa (ogólna).
W następnym roku szkolnym zmieniono profil klasy I B na biologiczno-chemiczny.
|
Równocześnie pogłębiano pracę wychowawczą, wzbogacano ceremoniał liceum o nowe elementy związane ze sztandarem szkolnym i patronką Stefanią Sempołowską. Uroczyście obchodzono dzień 1 października jako „Dzień Patronki”, będący dla uczniów klas pierwszych symbolem pełnego włączenia ich do społeczności szkolnej. Pierwszoklasiści musieli wykazać się znajomością życia i dokonań Stefanii Sempołowskiej, startując w różnego rodzaju konkursach i quizach. Z czasem dodano do organizacji tego dnia mniej oficjalne elementy – czyli otrzęsiny pierwszaków przygotowywane przez ich starszych kolegów. |
W lutym organizowano Święto Szkoły jako dzień prezentacji dorobku liceum, będący jednocześnie dniem „drzwi otwartych” dla uczniów klas ósmych szkół podstawowych. W tym dniu odbywały się interesujące zajęcia dla przyszłych uczniów szkoły, m. in. pokazy z fizyki i chemii, zajęcia językowe, a po południu bal dla uczniów i absolwentów szkoły.
Od września 1970 roku obowiązywał w liceum jednolity strój szkolny, ustalony przez młodzież po kilkutygodniowej dyskusji, której podsumowaniem była rewia mody uczniowskiej. Mundurki wyróżniały uczniów „Czwórki” spośród młodzieży z innych liceów.
W szkole działały organizacje młodzieżowe. Najbardziej znaczącą organizacją był Związek Harcerstwa Polskiego, grupujący 330 harcerzy i rozwijający bogatą i różnorodną działalność w 14 drużynach i 4 klubach: żeglarskim, dyskusyjnym, kulturalno-oświatowym i najliczniejszym, bo obejmującym 147 osób: krajoznawczo-turystycznym, który organizując rajdy, wycieczki, obozy, uczył kultury wypoczynku. Ten klub z czasem otrzymał nazwę Klub PTTK „Azymut”. Jego opiekunką została p. Jadwiga Kowalska. Uczestnicy organizowanych przez klub rajdów i obozów zdobywali odznaki turystyki kwalifikowanej GOT OTP. Klub przez wiele lat organizował rajdy dla uczniów klas I oraz rajdy absolwentów.
Ukształtowaniu poczucia odpowiedzialności za wszystko, czym żyje szkoła, sprzyjało pełnienie przez samorządy klasowe, kolejno przez okres 2 tygodni, funkcji „Gospodarza Szkoły”. Dawało to okazję do wykazania się inicjatywą przez poszczególne klasy wobec całej szkoły. Klasa pełniąca dyżur dbała o aktualne gazetki na korytarzach, organizowała spotkania z ciekawymi ludźmi i dyskoteki. Wszystkie te starania oceniała komisja. Na zakończenie roku szkolnego zwycięska klasa otrzymywała nagrodę.
W latach 70. i na początku lat 80. szkoła realizowała zasadę wychowania przez pracę. Młodzież uczestniczyła w wakacyjnym Ochotniczym Hufcu Pracy lub wyjazdach na prace społeczne. Uczniowie brali udział m. in. w jesiennych pracach polowych (były nawet 3 dni wolne od nauki z tej okazji). Uczniowie naszego liceum sadzili las w Makoszce, zbierali warzywa i owoce w Leonowie i Milejowie. Pracowali również na terenie szkoły – porządkowali boisko i szkolny ogród.
|
|
Obowiązkowym punktem programu wychowawczego był udział uczniów i nauczycieli w pochodach pierwszomajowych. Początek lat 80. był dla Polski okresem szczególnym. Życiem społecznym i politycznym naszego kraju wstrząsnęły zmiany.
W roku szkolnym 1982/83 nowym dyrektorem szkoły została p. Danuta Poterało, nauczycielka historii i wiedzy o społeczeństwie, która przez ostanie lata pełniła funkcję wicedyrektora. Wicedyrektorem szkoły został mgr Alfred Stochmalski, nauczyciel biologii. Wzrosła do 17 liczba oddziałów w szkole, przyjęto pięć klas pierwszych. W następnym roku szkolnym liczba oddziałów w szkole zwiększyła się do 18. Nastąpiły zmiany w składzie grona pedagogicznego, pracę w szkole rozpoczęło wielu młodych nauczycieli. Po raz kolejny zmienił się również regulamin matur. Egzamin pisemny zdawany był z języka polskiego i przedmiotu wybranego w zależności od profilu klasy: uczniowie klas matematyczno-fizycznych zdawali matematykę, biologiczno-chemicznych – biologię lub matematykę, z rozszerzonym programem języka niemieckiego – język niemiecki lub matematykę. Klasy o profilu podstawowym zdawały pisemnie matematykę. Egzamin ustny obejmował: język polski, język obcy i przedmiot wybrany przez ucznia. W roku szkolnym 1985/86 wprowadzono na egzaminie ustnym dodatkowy przedmiot: propedeutykę nauki o społeczeństwie
W liceum prężnie działał samorząd szkolny, 19 LDH Wagabundy, koła przedmiotowe i sportowe. Na uwagę zasługuje również działalność szkolnego koła Polskiego Czerwonego Krzyża.
Szkoła nawiązała współpracę z młodzieżą z Francji i Niemiec – uczniowie brali udział w zajęciach rówieśników w Lycèe Vial w Nantes oraz przyjmowali zagranicznych gości w szkole.
Zmiany, jakie zachodziły w naszym kraju, miały oczywiście odzwierciedlenie w życiu szkolnym. Jednym z przejawów tych zmian był powrót religii do szkół i krzyży do pomieszczeń szkolnych. W sąsiadującej ze szkołą parafii p.w. św. Mikołaja 11 listopada 1990 roku poświęcone zostały krzyże. Mszę, w której uczestniczyła młodzież, nauczyciele i pracownicy szkoły, celebrował ks. bp Jan Śrutwa.
We wrześniu 1990 roku dyrektorem liceum, na jeden rok szkolny została p. Genowefa Michalak, nauczycielka geografii. Dotychczas pełniła funkcję wicedyrektora.
W 1991 roku dyrektorem IV Liceum Ogólnokształcącego została p. Teresa Radzikowska-Łysiak, nauczycielka biologii i dotychczasowy wicedyrektor szkoły. Stanowisko wicedyrektora objęła p. Łucja Michalak – nauczycielka języka rosyjskiego, a po jej odejściu na emeryturę p. Anna Pałys – nauczycielka matematyki. Okres pracy p. Teresy Radzikowskiej-Łysiak na stanowisku dyrektora to czas ogromnych zmian w funkcjonowaniu szkoły. Przede wszystkim powstały wtedy dwie nowoczesne pracownie komputerowe. Zwiększono liczbę nauczanych języków obcych, wzrosła również liczba profili klas. W 1996 roku gruntownie wyremontowano bibliotekę szkolną. Rozpoczęły się również prace związane z jej komputeryzacją, wdrożono oprogramowanie do kompleksowej obsługi biblioteki. W czytelni wydzielono miejsce na stanowiska komputerowe z dostępem do sieci Internet. Biblioteka szkolna zaczęła przekształcać się w nowoczesną pracownię interdyscyplinarną.
W 1993 roku uczniowie naszego liceum po raz pierwszy wybrali spośród członków grona pedagogicznego Rzecznika Praw Ucznia. Największym zaufaniem młodzież obdarzyła p. Danutę Sobczuk – nauczycielkę fizyki. Pani Danuta Sobczuk funkcję rzecznika sprawowała do 2007 roku. Była reprezentantem interesów uczniów, występowała w ich obronie w przypadku naruszania praw ucznia, inicjowała procedury rozwiązywania konfliktów i działała na rzecz edukacji prawnej młodzieży.
Wprowadzona w 1999 roku reforma szkolnictwa zmieniła istniejący od 1968 roku system dwustopniowy w strukturę trzystopniową: 6-letnią szkołę podstawową, 3-letnie gimnazjum i 3-letnie liceum. We wrześniu 2002 roku mury szkoły przekroczyli uczniowie zreformowanego liceum. Powstały nowe profile klas pierwszych z atrakcyjnymi zajęciami dodatkowymi:
Klasa A – matematyczna z rozszerzonym programem matematyki, fizyki i informatyki,
Klasa B – matematyczna z rozszerzonym programem matematyki, informatyki i fizyki,
Klasa C – humanistyczna z rozszerzonym programem języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie, zajęcia dodatkowe: elementy prawoznawstwa,
Klasa D – humanistyczna z rozszerzonym programem języka polskiego, historii i geografii, zajęcia dodatkowe: warsztaty dziennikarskie,
Klasa E – biologiczna z rozszerzonym programem biologii, fizyki i chemii,
Klasa F – lingwistyczna z rozszerzonym programem nauczania języka angielskiego, zajęcia dodatkowe: pedagogika i psychologia,
Klasa G – lingwistyczna z rozszerzonym programem nauczania języka niemieckiego, zajęcia dodatkowe: pedagogika i psychologia.
Nowe programy nauczania wymagały stosowania nowoczesnych metod nauczania. Mocną stroną szkoły stały się lekcje międzyprzedmiotowe, łączące treści nauczania z różnych przedmiotów oraz projekty edukacyjne. Uczniowie brali udział w konkursach i olimpiadach przedmiotowych. Wśród startujących w olimpiadach byli finaliści olimpiady wiedzy o Polsce i świecie współczesnym, olimpiady filozoficznej i olimpiady języka rosyjskiego.
W czerwcu 2011 roku dyrektorem szkoły został pan dr Grzegorz Gębka, nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie. Funkcję wicedyrektora sprawowała nadal pani Anna Pałys. Od 2015 r. funkcję wicedyrektora pełni pani Maria Krupa – nauczycielka informatyki i matematyki.
Pracę szkoły uatrakcyjniały projekty edukacyjne, przygotowywane we współpracy z instytucjami kulturalnymi Lublina. Na uwagę zasługuje program o wielokulturowości naszego miasta, opracowany we współpracy z Muzeum Wsi Lubelskiej i Teatrem NN. W jego ramach odbywały się wycieczki po Lublinie, ukazujące historię miasta z perspektywy różnych kręgów kulturowych: katolików, Żydów, prawosławnych i protestantów.
Aby wykorzystać potencjał klas dziennikarskich, organizowano konferencje prowadzone metodą warsztatów: „Dziwny świat”, „Wielokulturowość to proces”, a także „Barwy PRL-u”. W konferencjach wzięli udział przedstawiciele środowisk wyznaniowych naszego miasta, pracownicy lubelskich uniwersytetów i muzeów.
Owocem współpracy z Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” były trzy edycje konferencji z cyklu „Wartości a przemoc”, z udziałem wybitnych reżyserów, pracowników naukowych, pracowników muzealnych. W roku szkolnym 2011/2012 zespół młodzieży brał udział w projekcie przygotowanym przez warszawski oddział Instytutu Pamięci Narodowej pod hasłem „O tym nie można zapomnieć… Spotkania z kobietami, które przeżyły piekło Ravensbrück”. Były to spotkania z żywymi świadkami historii, których rezultatem było nie tylko poznanie losów byłych więźniarek obozu koncentracyjnego, ale też przeprowadzenie wywiadów ze świadkami czasu oraz opracowanie publikacji IPN.
Reforma oświaty przeprowadzona w 2017 r. przywróciła czteroletnie licea i ośmioletnie szkoły podstawowe. W roku szkolnym 2019/2020 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stefanii Sempołowskiej w Lublinie rozpoczął naukę pierwszy rocznik absolwentów zreformowanej ośmioklasowej szkoły podstawowej. Dla uczniów przygotowano klasy: matematyczno-informatyczną, biologiczno-chemiczną, matematyczno-geograficzną, humanistyczną i lingwistyczną.
Lata 2019-2022 były trudne pod względem organizacyjnym. W szkole kontynuowali naukę uczniowie 3-letniego gimnazjum oraz ośmioklasowej szkoły podstawowej. Do 20 wzrosła liczba oddziałów. W roku szkolnym 2022/2023 po raz pierwszy zdawali egzamin dojrzałości uczniowie 4-letniego zreformowanego liceum. Również od tego roku szkolnego IV Liceum ma dwóch wicedyrektorów. Funkcje te sprawują: pani Maria Krupa – nauczycielka informatyki i matematyki oraz pani Agnieszka Kazana – nauczycielka matematyki.
IV Liceum Ogólnokształcące im. Stefanii Sempołowskiej w Lublinie to nadal szkoła pielęgnująca tradycje, ale również szkoła nowoczesna i dynamiczna. Liceum przygotowuje dla swoich uczniów bogatą ofertę edukacyjną, rozwija wiedzę i umiejętności poprzez zajęcia pozalekcyjne, wycieczki, lekcje muzealne, projekty, konferencje i konkursy przedmiotowe. Współpracuje z lubelskimi uczelniami, muzeami i teatrami. Nasi uczniowie aktywnie i z sukcesami uczestniczą w zawodach sportowych.
W szkole działa Samorząd Uczniowski, zespół muzyczny, Szkolne Koło Wolontariatu i koła sportowe - siatkówki, koszykówki i piłki nożnej. Redagowana jest gazetka szkolna „Czwórka z Plusem”.
Stałym punktem wydarzeń szkolnych jest Ogólnopolski Konkurs Recytatorsko-Krasomówczy „W kręgu poezji Grażyny Chrostowskiej, lubelskiej przedstawicielki pokolenia Kolumbów”. Jest to ważny projekt, realizowany we współpracy z Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” Oddziałem Muzeum Narodowego w Lublinie oraz XXVII Liceum Ogólnokształcącym im. Zesłańców Sybiru w Lublinie. konkurs przybliża młodzieży trudny temat okupacji i losów młodych ludzi w czasie wojny.
Obchody 700-lecia nadania praw miejskich naszego miasta stały się inspiracją do realizacji projektu edukacyjnego „Magiczny Lublin Jagiellonów”. Jego celem jest zapoznanie uczniów z historią miasta okresu jagiellońskiego, przybliżenie postaci kreujących ówczesną rzeczywistość, miejsc czy też historii muzealnych eksponatów.
Aby rozwijać pasje językowe uczniów w szkole organizowany jest „Konkurs Wiedzy o Ameryce Łacińskiej”. Konkurs ma zasięg wojewódzki i adresowany jest do młodzieży w dwóch kategoriach wiekowych – szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe. Konkurs odbywa się pod patronatem Instytutu Portugalskiego Camoesa oraz szkoły języka hiszpańskiego Villblanca. Przy okazji konkursu zaproszeni goście prezentują uczniom naszej szkoły swoją wiedzę o kulturze krajów Ameryki Łacińskiej.
Dla uczniów klas VIII lubelskich szkół podstawowych nasze liceum organizuje konkurs matematyczny „Czwórka Silnia – 4!”. Główne cele konkursu to rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań matematycznych wśród młodzieży, promowanie dorobku i osiągnięć uczniów, integracja środowiska uczniowskiego, kształtowanie samodzielnego, twórczego myślenia.
Pracę szkoły uatrakcyjniają wyjazdy edukacyjne uczniów w ramach wycieczek krajowych i zagranicznych. W 2023 r. uczniowie odwiedzili Hiszpanię, a także w ramach programu Zielona Szkoła, Grecję.
Nadal kontynuowane są tradycje imprez wiodących, zapoczątkowane jeszcze w szkole Wacławy Arciszowej. Dziś, zamiast wieczorów świetlicowych, jest Rajd Klas Pierwszych, Piknikowa Przerwa w Czwórce, Święto Szkoły czy Tydzień Poligloty. Co roku prezentujemy ofertę naszej szkoły na Targach Edukacyjnych. Jesteśmy współorganizatorem Orszaku św. Mikołaja, który na początku grudnia przemierza ulice Lublina.
Nowe roczniki uczniów tworzą historię liceum i jego niepowtarzalną atmosferę.
Bibliografia:
-
Kalinowska-Witek Barbara, Kartka z dziejów oświaty lubelskiej: Prywatne Żeńskie Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące Wacławy Arciszowej w Lublinie, Lublin 2012.
-
„Licealista. Jednodniówka IV Liceum Ogólnokształcącego im. Stefanii Sempołowskiej w Lublinie”, Lublin 1979.
-
Od gimnazjum Wacławy Arciszowej do IV Liceum Ogólnokształcącego im. Stefanii Sempołowskiej w Lublinie, Lublin 2012.
-
Kroniki szkolne.
Fotografie pochodzą z prywatnych zbiorów Arciszanek oraz z kronik szkolnych.
opracowanie: Małgorzata Badurowicz